Sau khi OpenAI ra mắt công cụ tạo ảnh bằng AI mới trên nền tảng ChatGPT, cộng đồng mạng đã chứng kiến một làn sóng hình ảnh theo phong cách hoạt hình Studio Ghibli lan truyền chóng mặt trên mạng xã hội.
Xu hướng này đã khiến ChatGPT đạt mức sử dụng kỷ lục, kéo theo các vấn đề nghiêm trọng về bản quyền, quyền riêng tư và an toàn dữ liệu cá nhân.
ChatGPT Đạt Mốc 150 Triệu Người Dùng Hoạt Động Tuần
Theo dữ liệu từ Similarweb, số người dùng ChatGPT đã vượt 150 triệu/tuần lần đầu tiên trong năm 2024.
CEO OpenAI, Sam Altman xác nhận nền tảng ghi nhận thêm 1 triệu người dùng mới chỉ trong vòng một giờ đầu tháng 4 ngang bằng với thành tích trong 5 ngày khi ChatGPT lần đầu ra mắt.
Theo SensorTower:
- Lượt tải tăng 11%
- Người dùng hoạt động tăng 5%
- Doanh thu in-app tăng 6% so với cuối tháng 3
Tuy nhiên, sự tăng trưởng đột biến khiến hệ thống bị quá tải, xuất hiện tình trạng gián đoạn và phản hồi chậm. Altman cảnh báo người dùng có thể gặp trễ khi trải nghiệm tính năng mới trong thời gian hạ tầng đang được mở rộng.
RỦI RO #1: Tranh Chấp Bản Quyền Với Phong Cách Studio Ghibli
Việc tạo ảnh theo phong cách hoạt hình của Studio Ghibli đặt ra câu hỏi pháp lý: liệu phong cách có được bảo hộ bản quyền không?
- Evan Brown, luật sư tại Neal & McDevitt, cho biết:
“Luật bản quyền truyền thống bảo vệ tác phẩm cụ thể chứ không bảo hộ phong cách nghệ thuật. Tuy nhiên, nếu hình ảnh bắt chước quá giống, có thể bị coi là tác phẩm phái sinh.”
- Phát biểu cũ của Hayao Miyazaki đồng sáng lập Ghibli năm 2016 cũng được nhắc lại: “Tôi thực sự ghê tởm khi nhìn thấy hình ảnh do AI tạo ra. Tôi không bao giờ muốn công nghệ đó xuất hiện trong tác phẩm của mình.”
OpenAI chưa công bố mô hình có sử dụng dữ liệu hoạt hình Ghibli hay không.
RỦI RO #2: Rò Rỉ Dữ Liệu Cá Nhân Khi Tải Ảnh Lên AI
Christoph C. Cemper, nhà sáng lập AIPRM, cảnh báo: “Khi bạn tải ảnh cá nhân lên AI, bạn đang cung cấp dữ liệu sinh trắc (khuôn mặt) mà đôi khi không biết chúng sẽ bị lưu trữ, huấn luyện lại, hoặc thậm chí bán cho bên thứ ba.”
Chính sách quyền riêng tư của OpenAI xác nhận rằng:
- Nội dung do người dùng cung cấp có thể được lưu và dùng để huấn luyện
- Trừ khi người dùng chủ động chọn không chia sẻ hoặc yêu cầu xóa dữ liệu
Một khi dữ liệu gương mặt bị lộ, nguy cơ bị deepfake, đánh cắp danh tính hoặc lạm dụng tăng cao. Trước đây, ảnh riêng tư từng bị phát hiện trong tập dữ liệu AI công khai như LAION-5B.
RỦI RO #3: Vấn Đề Cấp Phép & Quyền Sở Hữu Nội Dung
Nhiều nền tảng AI có điều khoản sử dụng ghi rõ:
- Người dùng cấp cho nền tảng quyền không thể thu hồi, không độc quyền và có thể chuyển nhượng
- Điều này đồng nghĩa với việc nội dung bạn tạo có thể được sao chép, phân phối, thậm chí dùng cho mục đích thương mại kể cả khi bạn đã xóa app
Luật sư cảnh báo: các tác phẩm AI mô phỏng phong cách của Ghibli, Pixar hay Disney có thể bị coi là vi phạm nếu mức độ bắt chước quá cao.
Năm 2022, một nhóm nghệ sĩ đã kiện các công ty AI vì huấn luyện mô hình trên tác phẩm của họ mà không xin phép thể hiện rõ rủi ro pháp lý đang hiện hữu.
RỦI RO #4: Thiếu Hiểu Biết Khi Sử Dụng AI
Cemper cho rằng: “Người dùng thường không đọc kỹ chính sách bảo mật. Với AI ngày càng mạnh và phổ biến, chúng ta cần minh bạch hơn, rõ ràng hơn và người dùng cần được cung cấp đủ thông tin để quyết định có nên tải ảnh cá nhân lên hay không.”
Tìm kiếm từ khóa “ChatGPT Studio Ghibli” tăng hơn 1.200% chỉ trong một tuần – cho thấy độ “hot” chưa từng có. Nhưng song song với sự sáng tạo là làn sóng rủi ro pháp lý, quyền riêng tư và đạo đức dữ liệu đang âm thầm trỗi dậy.
LỜI KHUYÊN CHO NGƯỜI DÙNG
- Đọc kỹ điều khoản sử dụng & chính sách bảo mật
- Tránh tải ảnh cá nhân nhạy cảm nếu không rõ dữ liệu sẽ được dùng ra sao
- Không chia sẻ nội dung AI tạo ra khi chưa chắc chắn về quyền sử dụng hình ảnh gốc
- Yêu cầu xóa dữ liệu nếu bạn không muốn nó được sử dụng lại để huấn luyện AI
Kết Luận
ChatGPT đang mở ra kỷ nguyên sáng tạo bằng AI mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Nhưng đi cùng với đó là rủi ro về bản quyền, dữ liệu cá nhân và sự thiếu minh bạch, mà người dùng không thể bỏ qua.
Trước khi bạn “hô biến” ảnh selfie thành hoạt hình phong cách Ghibli hãy đảm bảo rằng bạn biết rõ dữ liệu đó sẽ đi đâu, được dùng như thế nào, và liệu có được bảo vệ đúng cách hay không.
Tìm hiểu thêm tại: https://chatgpt.com/
